Шығыс Қазақстан облысындағы ірі өнідірстер ауаны қаншалықты ластап отырғаны әлі белгісіз.Әсіресе өңірдегі коммуналдық кәсіпорындар мен жылыту электр орталықтарында автоматтандырылған экологиялық бақылау жүйесі жоқ. Ал аймақта қоршаған ортаны ластауда бірінші санатқа жататын 20 зауыт бар. Бұл ауыр өндірістерден шыққан түтін желсіз күндері қаланы көк түтінге көміп тұрады. Өңірдің эко-ахуалын оңалтуға қатысты нақты қандай жұмыстар атқарылатынын тілшіміз анықтауға тырысты.

Өскеменде жыл он екі айдың тең жартысы желсіз болады. Ондай тымық күндері қаланы құрамында улы металдар бар түтін басады. Не болатынын ешкім болжай алмайды. Себебі, бақылау жабдықтары тозған. Қалада тек 11 зауыт ауаның сапасын бақылауға арналған автоматтандырылған жүйе енгізген. Ал кейбір кәсіпорындарда арнайы қондырғы да жоқ.

ӘЙГЕРІМ БАҚТИЯРОВА, ОБЛЫСТЫҚ ЭКОЛОГИЯ ДЕПАРТАМЕНТІНІҢ БӨЛІМ БАСШЫСЫ

Ондай кәсіпорндар белгіленген мерзімнен кешігіп жаттыр. Олар бұл туралы бізге ақпарат берді. Бірқатары өз жұмысын жол картасына сәйкес жоспарлаған. Олардың басым бөлігі 2026 жылы шілде айына дейін бақылау қондырғысын орнатып болуы тиіс.

Облыстық экология департаменті тек биыл ауаның ластануы бойынша 86 заңбұзушылықты анықтады. Ірі өндірістер зиянды қалдықтарды рұхсат етілген шектік мөлшерден бірнеше есеге көп шығарған.

 «Қазгидромет» орталығының мамандары жылжымалы зертханамен қаланың әр аумағындағы ауа құрамын тексереді. Сол арқылы экологиялық мониторинг жасалады.

Жылжымалы зертханада алынған сынамаларды кешенді зертханаға тасымалдап, сол жерде талдау жүргіземіз. Бұл негізі нақты консетрациясын көрсетеді. Қай уақытта неше шоғыр көрсеткенін. Таладу нәтижелерін есептеп болғаннан кейін құзыретті органдарға жібереміз.

Қала билігі өндірістік аймақтарға ауа сапасын бақылауға арналған 15 қондырғы орнатуды жоспарлап отыр. Қажет құрылғыларды алуға байқау жарияланды. Ол зертхана іске қосылған соң Өскемендегі зауыт-фабрикалардың ауаны қалай ластайтынын жеке-жеке анықтауға болады. Ал қазір жалпы Қазақстанда 77 ірі зауыт қана ауа сапасын бақылауға арналған автоматтандырылған мониторинг жүйесіне қосылған. Қалған өндірістер туралы нақты ақпарат мүлде жоқ.